کارگران فرانسه راه را نشان داده اند!
سیاوش دانشور
در اروپای غربی و آمریکای شمالى اجرای سیاستهای ریاضت اقتصادی اساسا با انجماد و کاهش دستمزدها، زدن خدمات اجتماعی و دستاوردهای طبقه کارگر در قلمرو حقوق کار و قراردادها، پیش میرود. در کشورهائی مانند ایران که این حقوق اساسا وجود ندارد و اقتصاد سرمایه داری متکی بر استثمار شدید نیروی کار ارزان و درجه ای سوبسید دولتی برای کالاهای اساسی است، تنها راه سرمايه براى صرفه جوئى حذف سوبسیدهای دولتی و تعمیق بردگى کارگر است.
فرانسه در تب اعتصاب و اعتراض میلیونها کارگر و انسان شریف علیه اصلاح قانون کار میسوزد. در ایران اما هیئت حاکمه اسلامی در وحشت پاريس شدن تهران است. در فرانسه “عقلای هیئت حاکمه” در پس اعتراضات کنونی “خطر” عبور معترضین از مرزهای قانونی و پارلمانی و رادیکالیزه شدن را میبینند. در ایران با چُماق قانون، حکومتیها و کارفرمایان علیه هر اعتراض و اعتصاب و اجتماع کارگری واکنش نشان میدهند. زبان سرمایه همه جا کمابیش یکسان است. کارگران در ایران درجه تشکل و امکانات کارگران در فرانسه را ندارند اما اگر تجربه و سنت اعتراضی و اعتصابی کارگران فرانسه در ايران بدست گرفته شود، کار رژیم اسلامی تمام است. به این دلیل نیروهای سرکوبگر از “شورای امنیت ملی” و وزارت اطلاعات و سپاه و ناجا و اوباش همه بخط شده اند. در تبلیغات علیه آمریکا و اسرائیل و “تهاجم فرهنگی” خط و نشان ميکشند، در دنیای واقعی اما، در خیابانها و مراکز صنعتی صف آرائى کرده اند و هر روز قدرت شان را در جنگ علیه طبقه کارگر به رُخ میکشند.
مقایسه فرانسه و ایران از بسیاری جهات مع الفارغ است. هدف نه کلیشه پردازی است و نه ندیدن تفاوتهای امکانات و تشکل طبقه کارگر در این دو کشور. در ایران اما موقعیت ویژه ای بعد از برجام وجود دارد که تناقضات پایه ای حکومت اسلامی را تشدید میکند. جمهوری اسلامی در ایران به موقعیتی رسیده است که ناچار از رودروئی بی پرده و بدون حائل از جانب طبقه بورژوا و تازه بدوران رسیده ها و حفاظت و دفاع از منافع آنها در مقابل دهها میلیون توده مردم فقر زده و بیکار و محتاج نان است. این شبح کمونیسم و گسترش اعتراض رادیکال کارگری است که عصاره قدرت سرمایه و اسلام در ایران را درهم فشرده و به صحنه آورده است. این وحشت بالائی ها از سونامی قدرت پائینی ها است که شناعت سرمایه و اسلام در ایران را لخت و عور مقابل چشم طبقه کارگر قرار داده است. اگر طبقه کارگر ایران یک دهم آزادی و تشکل طبقه کارگر فرانسه را داشت، امروز اینها سر کار نبودند. با اینحال حکومت اسلامی میداند که اختناق و شلاق و پرونده سازی امنیتی نمیتواند ضامن سکوت طبقه کارگر و تداوم استبداد عریان سرمایه باشد. رژیم اسلامی میداند که جامعه مُلتهب و آماده انفجار است و این یکی با کشمکش های درونی برسر سهم قدرت سیاسی و اقتصادی و بقاى نظام تفاوت دارد.
اعتراضات کارگری در فرانسه خواص دیگری هم دارد. این رویدادها نمیتواند خبر خوشی برای تازه دمکراتهای پسا جنگ سرد و اسلام زده در ایران باشد. اينها از این واقعیت نمیتوانند فرار کنند که با تئوری آنها کارگران فرانسه باید “قانونا” علیه قانون ضد کارگری اولاند- والس و بورژوازى فرانسه اقدام میکردند. اینجا حِناى قانونگرائى رنگ ندارد. اينجا دیگر نمیتوان وُلتر بيچاره را گروگان گرفت تا از آخوند دفاع کرد. اینجا دیگر نمیتوان علیه انقلاب رجّز خواند تا ارتجاع را تطهیر کرد. دمکراسى پیشرفته فرانسه ناچار شده پليس و نيروى سرکوب را در دفاع از سرمايه و عليه طبقه کارگر به خيابانها بفرستد. کارگران فرانسه امروز بنا به محدودیت هایشان هنوز در موقعیت تکرار الگوی کمون پاریس نیستند، اما در ایران بدست گرفتن تجربه فرانسه به سقوط دولت اسلامى منجر ميشود.
در دنیای امروز، علیرغم تفاوتها، سرمایه کمابیش مسیر واحدی را میرود و از الگوهای نسبتا واحدی تبعیّت میکند. جنبش ضد سرمایه داری طبقه کارگر، جنبش کمونیستی کارگری، نیز باید از الگوها و تجارب انقلابی بهره گیرد. امروز بیش از هر زمان، با فرض ایستگاههای سیاسی مختلفی که میتواند روند پیچیده اوضاع پیش پاى ما بگذارد و باید برای آن آماده باشيم، این تقابل راه حلهای اجتماعی و طبقاتی چپ و راست است که سرنوشت آتی جامعه را رقم میزند. دوره اصلاح طلبى اسلامى و مدنى چيگرى آخوندى تمام شده است. دوره انتخابهاى سرنوشت ساز فرا رسيده است. در ایران، بویژه آزادی از فقر و اختناق و ارتجاع اسلام و سرمايه، تنها از مسیر یک انقلاب رهائی بخش کمونیستی میگذرد. دنیای امروز بیش از هر زمان به انقلاب کارگری نیاز دارد.
اگر مردم ایران قرار است از تجربه ای بیاموزند، فرانسه بهترین نمونه است. روشهای طبقه کارگر فرانسه، زنجیره اعتصابات، اقدامات متحدانه زنان و جوانان، متکى شدن به ُسنت عملِ مستقیم و ابتکاراتِ توده ای، اتحاد و همبستگی وسیعی که دنیا را به تحسین واداشته و کل سیستم تبلیغات عوامفريبانه دولتی را فلج کرده، و روشهای رادیکالی که از چهره واقعی دمکراسی غربی نقاب برکشیده است. طبقه کارگر فرانسه راه را نشان داده است!
۱۷ ژوئن ۲۰۱۶