در حاشیه اخبار کارگری
٢٠آبان ماه ١٣٩٢
نسان نودینیان
طرح استاد ـ شاگردی پارادوکس دولت دهم(احمدی نژاد) و یازدهم(حسن روحانی)!
مخالفت با طرح استاد ـ شاگردی به راس مسائل و پیگیری مجامع تشکلهای خودی از جمله «مجمع عالی نمایندگان کارگران جمهوری اسلامی» رانده شده است . این طرح در ٢٢ آذر ماه ١٣٩٠ از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصویب و برای اجرا به سازمان آموزش فنی وحرفه‌ای ابلاغ شد. این طرح در مناطق و حوزه هایی از جمله در تهران آغاز شده است. طرح استاد شاگردی، حمله سازمانیافته دولتی به معیشت و سرنوشت میلیونها نفر از جوانان آماده بکار است. در جهت تامین منافع کارفرمایان و بورژوازی است. استثمار عریان نوجوانانی است که در شرایط سنی پایین در کارگاه ها تخت عنوان کارآموز فعالیت میکنند. محرومیت از شمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی(در طول دوره آموزش سه ساله). به کار اجباری جنبه قانونی میدهد. جوانان و نوجوانانی که به بازار کار پیوسته اند را، از انعقاد هرگونه قرارداد و ایمنی کار و دستمزد تحت عنوان «آموزش» محروم میکند. «طرح استاد ـ شاگردی» به قصد التیام بخشیدن به مساله بیکاری است. دولت احمدی نژاد برای پایین آوردن آمار بیکاری به حربه «طرح استاد ـ شاگردی» متوسل شد. این روش و استانداردهای آن در مجامع بین المللی و همچنین در میان محافل کارگران شناحته شده است. دوره آموزش فنی و بالا بردن مهارت کار و تخصص در رشته های کاری به منطور وارد شدن به بازار کار، در کشورهاییکه استانداردها و رابطه نیروی کار آماده وجود دارد، به نسبت میزان و دوره آموزش، سطح آموزش و میزان کارایی فرد آموزش دیده، امکانات و حقوق «کارآموز» برسمیت شناخته میشود. امکانات معیشتی، تامین حداقل معیشت، تامین مسکن و پرداخت هزینه های مسکن، حقوق و امکانات ایاب و ذهاب و احتساب دوره آموزش بعنوان سابقه کار در نظر گرفته میشود. و با در نظر گرفتن تمام این فاکتورها، فرد آموزش دیده و یا در حال آموزش در لیست کارگران بیکار قرار نخواهد گرفت. مصائب و دردهای کارگران بسیار فراتر از این نوع طرح و قوانین ضد کارگری هستند. چاره طبقه کارگر «لغو کارمزدی» است. بهر حال هم اکنون برای کارگران جوابهای روشن به مسائل پیشا روی امر مهم و حیاتی است. سکوت و دنباله روی از جناحهای مختلف و بخشهای متنوع تشکلهای دولتی(خودی) خود نیز در دام افتادن نوعی از قانون گرایی با هدایت و کنترل تشکلهایی است که در تعیین میزان دستمزدها دخیلند و در صف مدافعین واقعی قانون کار اسلامی قرار گرفته اند. اخیرا توسط « کمیته راهبری کارزار علیه « طرح استاد شاگردی نوین» فراخوانی بر علیه طرح استاد – شاگردی ! خطاب به همه کارگران، فعالان اجتماعی ، تشکل های کارگری ، معلمان، دانشجویان و تشکل های مدنی، منتشر شده است. ماهیت این فراخوان در رقابت های درونی خودیها است. تشکل مجمع نمایندگان در دوران احمدی‌نژاد، در رقابت با خانه کارگر شکل گرفت که تشکل نزدیک به جناح رفسنجانی بود. این تشکل به عنوان عامل این جناح و قوه مجریه در مجامع کارگری داخلی و جهانی نقش بازی کرد، ازجمله حضور در هیئت امنای سازمان تامین اجتماعی، حضور در جلسات شورای عالی کار، عضویت در شورای عالی حفاظت، ایمنی و بهداشت کشور و حضور در اجلاس‌های سالیانه سازمان جهانی کار. اکنون که دولت جدید سر کار آمده ورق برگشته است. تشکل جناح رقیب، یعنی خانه کارگر به قوه مجریه بازگشته و مجمع عالی نمایندگان کارگران از این قوه رانده شده است. ازجمله محمدیار احمدیان، ازهیئت امنای سازمان تامین اجتماعی برکنار شده و بر همین اساس در حال حاضر، این تشکل در موضع مخالف و منتقد قرار گرفته است. آرش فراز، دبیرکل مجمع عالی نمایندگان کارگران جمهوری اسلامی ایران با راه‌اندازی کمیته راهبری کارزار با اجرای طرح استاد و شاگردی مخالفت کرده و از تشکلهای دیگر کارگری خواسته است به این کارزار بپیوندند.
فراخوان علیه طرح استاد ـ شاگردی در واقع در بستر اختلاف جناحی دولتهای ده و یازده و حراست از “قانون کار” و درست در سالروز تصویب قانون کار اغاز شده است. کمیته راهبری کارزار علیه « طرح استاد شاگردی نوین» فراخوان علیه طرح استاد ـ شاگردی را رسما از آبانماه امسال(١٣٩٢) اعلام کرده است. شرح حال این کمیته به این شکل است؛ « به گزارش بولتن نیوز، آرش فراز، دبیرکل مجمع عالی نمایندگان کارگران جمهوری اسلامی ایران ضمن برشمردن دلایل و انگیزه‌‌های راه اندازی این کارزار، بهره‌گیری از نظریات و دیدگاه های کارشناسی و فنی صاحب نظران و فعالان مستقل کارگری برای هم افزایی و اتخاذ روش ها و رویکردهای مناسب با هدف مواجهه و مقابله با اجرا و فراگیری طرح استاد و شاگردی را به عنوان مهمترین علل آغاز این کارزار عنوان کرد و خواستار پیوستن سایر تشکل های کارگری و صنفی و همچنین کلیه نهادها، گروه ها و کارشناسان و صاحب نظران علاقمند به حفظ حقوق بنیادین نیروی کار به این کارزار شد. وی گفت: کمیته راهبری کارزار برنامه‌ها و اقدامات مختلف و متنوعی را برای آگاه سازی افکار عمومی جامعه و همچنین مسئولان از عواقب و تبعات این طرح غیر قانونی در نظر گرفته که آنها را بتدریج به مرحله اجرا درخواهد آورد .بنا بر اظهار این مقام کارگری مجموعه اقدامات کمیته راهبری کارزار برای جمع بندی در ویژه برنامه گرامیداشت سالروز تصویب قانون کار (آبان ماه ٩٢) اعلام و نتایج آن در اختیار عموم قرار خواهد گرفت».(٨مهر ماه ١٣٩٢)
مخالفت با «طرح استاد ـ شاکردی»، «قراردادهای موقت کار»، و ده ها قوانین ضد کارگری امر کارگران است. لغو هرگونه قوانین ضد کارگری از جمله سد کردن طرح «استاد ـ شاگردی» به نفع کارگران است. اما سوال اساسی این است که «مجمع نمایندگان» که اساسا در دوره دولت دهم و در پیوند با احمدی نژاد در رقابت با «خانه کارگر» تشکیل شد، میتواند “حامی” منافع نیروی جوان آماده بکار و کارگران بشود؟ قطعا نه! نه این تشکل و نه خانه کارگر نمیتوانند “مدافع” منافع واقعی کارگران باشند.
حفظ هوشیاری، و تبدیل نشدن به نیروی ذخیره جناحهای مختلف جمهوری اسلامی در گرو دخالت کارگران و فعالین کارگری پیشرو است.