ستون اول،
کارگران نفت بمیدان آمدند
در سیاست ایران شعار “کارگر نفت ما، رهبر سر سخت ما” بویژه برای نسل انقلابیون ۵۷ معرفه است. در آن انقلاب کارگر نفت نماینده مدرنیسم سوسیالیستی و پیشروترین رگه جامعه انقلابی بود. طی سالها این انتظار از کارگران نفت وجود داشته است که نقشی درخور ایفا کنند. حکومتیها از یکسو تلاش داشتند صنعت نفت را مانند “منطقه سبز” و حفاظت شده، اولا از هر تشکل کارگری و حتی شورای اسلامی حکومتی دور نگهدارند و ثانیا هر اعتراض کارگران نفت را با سرعت جواب دهند. پرداخت سر وقت حقوق کارگران نفت، داشتن مزایای بهتری نسبت به سایر صنایع، شیوه پلیسی و امنیتی حاکم به صنعت نفت و صنایع تابعه، سانسور شدید اخبار مربوط به صنعت نفت، از جمله مواردی است که از دور عدم تحرک در این صنعت را توضیح داده است. اما کارگران نفت طی این سالها اعتصابات کوتاه و اعتراضات متعددی داشته اند. ورود شرکتهای پیمانی به بازار کار ایران بویژه در صنعت نفت بیش از هر صنعت دیگری به جایگاه مهم این بخش از طبقه کارگر در اقتصاد ایران ضربه زد. با اینحال، فشار اقتصاد ورشکسته ایران که دارد بیش از پیش شامل حال کارگران و کارکنان صنعت نفت هم میشود و همینطور فشارهای ناشی از تولید با تکنولوژی قدیمی به کارگران و محقق نشدن آئین نامه ها و وعده های حکومتی، به اعتراضات کارگران نفت دامن زده است.
بنا به خبر سایت “نفت ما”، نامه ای از جانب ۱۲۰۰۰۰ کارگر پیمانی نفت تنظیم و منتشر شده است که طی آن کارگران خواهان افزایش دستمزدها، یکسان سازی حقوق ها، تامین امنیت شغلی از طریق لغو قراردادهای موقت و پیمانی و استخدام مستقیم کارکنان توسط وزارت نفت، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل، احتساب و پرداخت حق بدی آب و هوا و شرایط سخت کار در خشکی و دریا شده اند. مطالباتی که پیشتر طی اعتراضاتی طرح شده بودند. در این نامه تاکید شده است که این خواستها توسط کارکنان نفت و بدنبال همفکری با جمع کثیری تدوین شده و از جانب و به نمایندگی ۱۲۰۰۰۰ کارگر پیمانی خطاب به مسئولین دولتی اعلام میشود.
در خرداد ماه سال جاری نیز کارگران توماری با امضای ۱۰۵۰۰ نفر با همین خواستها تهیه و برای مقامات وزارت نفت فرستادند که طی آن بر خواست اضافه دستمزد و امنیت شغلی تاکید شده بود. بدنبال بی توجهی مسئولین به خواستهای کارگران، طی اطلاعیه ای اعلام شد که کارگران نفت و خانواده هایشان برای پیگیری مطالباتشان در روز ۱۷ آذر مقابل وزارت نفت در تهران اجتماع میکنند. این اجتماع با فشارهای امنیتی لغو شد. اکنون کارگران نفت با این نامه مجددا خواستهایشان را طرح کرده اند. خواستهای کارگران نفت که حمایت ۱۲۰۰۰۰ نفر از همکارانشان را پشت سر خود دارد، خواستهائی است که طی سالهای گذشته در اعتصابات و اعتراضات متعدد در صنایع ماشین سازی، فولاد، برق، پتروشیمی ها، پالایشگاههای گاز، معادن و ذوب آهن طرح شده و از خواستهای سراسری طبقه کارگر ایران است.
تحرک گسترده و پیگیر کارگران نفت در دوره اخیر بدون تردید مایه دلگرمی بخشهای مختلف طبقه کارگر و مردم آزادیخواه است. توقعی که امروز از بخشهای مهم و قدرتمند طبقه کارگر ایران وجود دارد، با توجه به تعطیلی بخش مهمی از کارخانه های بزرگ و متوسط و فقدان اهرمهای قوی اقتصادی در میان کارگاههای کوچک، توقعی بجاست. بویژه تاریخ معاصر ایران با اعتصابات شکوهمند کارگران نفت و سرنگونی رژیم شاه رقم خورده و هر تکان کارگر نفت در افکار عمومی جهانی، “شبح انقلاب” را در اذهان زنده میکند.
بسیار روشن است که طی سه دهه گذشته صنعت نفت بیش از هر جای دیگری مورد تصفیه و اخراج نسل کارگران پیشرو و سوسیالیست قرار گرفته و هر تحرک و رفتار کارگران زیر ذره بین پلیس سیاسی بوده است. تحرک کارگری در شرکت نفت و صنایع کلیدی و مهم ایران همواره سخت تر از تحرک در دیگر صنایع و مراکز کارگری بوده است. امروز اما فشار فقر و بحران اقتصادی دارد ایمن ترین بخشهای طبقه کارگر را نیز مورد حمله و تهاجم قرار میدهد. کارگر پیمانی شرکت نفت قرار بود وضعیتی ایجاد کند که کارگر رسمی سیاستش این باشد که کلاه خود را بچسپد و تسلیم تقسیم بندی ای شود که سرمایه در سازمان کار و قراردادها و شرایط کار ایجاد کرده است. خوشبختانه همفکری تعداد وسیعی از کارگران در صنعت نفت آنطور که در نامه ذکر شده و اتحاد آنها بیانگر این واقعیت است که رهبران عملی کارگران توانسته اند بدرجات زیادی موانع ایجاد شده را دور بزنند و بار دیگر ابراز وجود کارگر نفت را در سیاست ایران مادّیت دهند.
همین تحرک کارگران نفت، علیرغم لحن نامه شان که منعکس کننده فشارهای امنیتی است، امید بخش است. اما کارگران نفت تا این حد با تجربه هستند که صرفا تومار و نامه اعتراضی کافی نیست و برای تحقق خواستهایشان فشار عملی تری ضروری است. اگر حکومت ار اجتماع کارگران نفت در مقابل مجلس و وزارت نفت و بازتاب سیاسی آن وحشت دارد، کارگران راهی ندارند که به اعتصابات اخطاری متوسل شوند. این حرکت کارگران نفت، در آستانه فصل دستمزدها، میتواند به اهرم فشاری واقعی برای به تحرک درآوردن بخش مهم و موثر کارگران صنایع بزرگ در افزایش دستمزدها تبدیل شود. کارگران نفت میتوانند امسال بعنوان پیشتاز طبقه کارگر ایران برای افزایش دستمزدها و تغییر فضای سیاسی بنفع کارگران عمل کنند. تحرک کارگران نفت برای افزایش دستمزدها و رفع تبعیض، در شرایطی که رژیم اسلامی نفت را میفروشد و بهانه ای ندارد، برحق و مشروع است و ضروری است که قاطعانه از این اعتراض حمایت شود. این تحرک کارگران مایه امید و انرژی در بخشهای مختلف کارگری و در جامعه میان اردوی آزادیخواه خواهد بود که هنوز “شعار کارگر نفت ما، رهبر سرسخت ما” در حافظه تاریخی و جمعی اش ثبت است. زنده باد کارگران نفت!
سردبیر.
۵ ژانویه ۲۰۱۷
***