بها لیلی – مثلث شوم قرارداد جديد مابين دولتهای روسيه، ايران و تركيه

مثلث شوم

قرارداد جديد مابين دولتهای روسيه، ايران و تركيه

 

بها لیلی

بعد از ترور سفیر روسیه در ترکیه ائتلافی جهت دخالت در سوریه ما بین دولتهای ایران و ترکیه و روسیه در حال شکل گرفتن است تا از آن در رقابت با رقبا بهترین بهره بردای را در جهت منافع خود بکنند. ائتلافی که در مقابل کشورهای غربی در مسکو شکل گرفت نشان از عقب نشینی ترکیه از اکثر مواضع قبلی خود در قبال سوریه دارد. ترکیه که با تز احمد داود اغلو وارد مشکلات سوریه شد در راستای نشان دادن ترکیه ای توانمند در منطقه بود که کاملا بر تمامی اتفاقات موجود اشراف و تاثیر کامل را دارد. آ ک پ با تفکر اخوانی حمایت از سنی های سوریه را بهانه ای جهت دخالت در این کشور قرار داد. کاملا وارد نبرد در سوریه شد و از تروریستها حامیت مالی و لجستیکی کرد و در این بین خود را به عنوان دشمن شماره یک بشار اسد دیکتاتور سوریه نشان داد.

 

ترکیه با تز معروف خود (با قدرت و تهاجمی با همه برخورد کن) توانست حامیان منطقه ای که دشمن دیرینه اسد بودند را دور خود جمع کنند. همانند عربستان و قطر که کمک های مالی بیشماری را از آنها دریافت و در اختیار تروریستها قرار داد. در این میان جمهوری اسلامی ایران قرار با تمام توان سعی در حفظ موقعیت اسد داشت تا به قول خود “صف اول مقاومت” را حفظ کند، که در اصل هدف حفظ موقعیت خود در منطقه بود، و همچنین خود را به عنوان اثر گذارترین حکومت در منطقه معرفی کند که می تواند بر حوادث آن تاثیر گذار باشد. جمعوری اسلامی در حالی با کمک های مالی و نظامی فراوان پشت بشار اسد قرار گرفت و وارد جنگ سوریه شد که جامعه ایران در وضعیت اقتصادی بدی بسر می برد و مردم متحمل فشارهای زیادی بودند.

 

روسیه که با پرچم ناسیونالیسم عظمت طلب روس بمیدان آمده و برای احیای قدرت و نفوذ سابق خویش در بلوک شرق و بعنوان یک قدرت جهانی موثر تلاش مبکند، با درخواست ایران و سوریه وارد جنگ سوریه شد. روسیه خود را به عنوان حامی دولت اسد معرفی کرد. روسیه در فکر تداوم و گسترش پایگاهای نظامی دوران شوروی سابق در منطقه بود. همچنین این کشور علاوه بر این خواست خواهان نبرد با اسلام گراهایی بود که از روسیه به صفوف جهادی ها پیوسته بودند تا در خاک سوریه قبل از بازگشت به روسیه با آنها بجنگد.

 

ترکیه با این تصور که با استفاده از کارتهایی که در دست دارد توانایی جلب آمریکا و کشورهای اروپایی در جهت پیشبرد اهداف خود در سوریه را دارد، وارد جنگ در این کشور شد. اما به مرور و با پیشرفت جنگ در سوریه ورق برگشت و با سرنگونی سوخو روسی توسط جنگنده های ترکیه و خشم روسیه، ترکیه از مواضع خود کاملا عقب نشینی کرد و در فکر تعامل و دوستی با روسیه پیش رفت. این کشور دچار رکود قتصادی شدید شد. دکترین داود اغلو کاملا به شکست انجامید. به همین دلیل اردوغان که در ماجرای سوریه کم کم خود را شکست خورده می دید داود اغلو را زود برکنار و بینالی یولدریم را جانشین وی کرد. در ماجرای هدف قرار دادن سوخو از روسیه معذرت خواهی کرد. دوباره رو به سوی آن کشور بعد از ناامید شدن از دول غربی کرد. چون این کشور علاوه بر مشکلات بین المللی دارای مشکلات فراوان داخلی هم است.

 

در این میان روسیه چند پایگاه نظامی خود را در سوریه راه اندازی کرد. کاملا درگیر جنگ در این کشور جهت حمایت از اسد شد. با این کار کاملا خود را در مقابل دول عرب حاشیه خلیج فارس و دول غربی خصوصا آمریکا قرار داد. در ابتدا با فشارهای نفتی بویژه از جانب عربستان مواجه شد. ولی دکترین پوتین این فشار را تحمل کرد که باعث عقب نشینی این دول از سیاست فشار نفتی علاوه بر تحریم های اقتصادی غربی تا حد زیادی شد.  پس در جهت پیروز شدن در این رقابت بین المللی دست به هر کاری زد. با نگاهی کلی میتوان فهمید که این سه کشور در دو جبهه کاملا مخالف هم قرار داشتند. ایران و روسیه حامی نظام اسد و ترکیه به دنبال سرنگونیه این نظام بود.

 

در چند ماه اخیر هماهنگی هایی میان مسکو و آنکارا در خصوص سوریه شکل گرفت که می توان به دخالت نظامی ترکیه در شمال سوریه در عملیاتی موسوم به سپر فراق و پیروزی اسد در حلب اشاره کرد. این دو عملیات کاملا با هماهنگی این دو کشور صورت گرفت. در حال حاضر بعد از ترور سفیر روسیه این نزدیکی با دخالت ایران به اوج خود رسید. ایران که از نفوذ ترکیه در سوریه هراس دارد در جهت کنترل آن به کمک روسیه گام برداشت. بعد از این ترور وزرای امور خارجه سه کشور در مسکو گرد هم آمدند و مثلثی شوم را در جهت پیشبرد اهداف خود شکل دادند. در تفاهم نامه امضا شده بین سه کشور کاملا موقعیت به سوی اهداف جمهوری اسلامی و دولت روسیه در منطقه در حال گردش است. در این قرارداد بر این بندها تاکید شده است:

  • تاکید بر مبارزه با داعش و جبهه النصره و تفکیک آنها از دیگر شورشیان.
  • تعهد به تکمیل کمک رسانی به مناطق جنگزده حلب و خروج شورشیان از شرق این شهر.
  • تاکید بر حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی سوریه.
  • تاکید بر نبود راه حل نظامی در بحران سوریه.

 

بر اساس این تفاهم نامه که در مسکو به امضا وزرای سه کشور رسید می توان چنین برداشت کرد که دولت ترکیه از اکثر مواضع قبلی خود عقب نشینی کرده است. دولتهای ایران و روسیه توانستند اهداف خود را تا حد ممکن به پیش برند. اهداف دولتهای ایران و روسیه کاملا در مورد سوریه مشخص است. این دو کشور تنها اهداف منطقه ای خود را دنبال می کنند که با پیوستن ترکیه به این اتحاد کاملا وضعیت منطقه را بغرنج تر خواهد نمود زیرا کشورهای عربی که در حال نزدیک تر شدن به بریتانیا هستند فشار خود را افزایش داده تا دول غربی را به همراهی خود ترغیب کنند. و این باعث خواهد شد تنشها و سرکوب در این کشور افزایش یابد که نتیجه آن کشتار بیشتر مردم عادی است. بایستی منتظر درگیری های شدیدی مابین ترکیه و ی پ گ بود. همچنین درگیری ادلب در پیش است که با کشتار بسیاری آغاز خواهد شد. در این میان هم دخالت های آمریکا با روی کار آمدن ترامپ و کشورهای حاشیه خلیج فارس وضعیت سوریه را بغرنجتر خواهد کرد. نبرد فرسایشی که با از بین بردن زیر ساختهای سوریه ادامه خواهد داشت. بایستی این را در نظر گرفت که افراد بی گناه زیادی باز جان خود را از دست خواهند داد. مثلث شوم تنها اهداف منطقه ای خود را دنبال خواهند کرد در حالی که بهترین حالت ممکن این است که جنگ و کشتار مردم عادی توسط تروریست های متفرقه متوقف شود و مردم سوریه این فرجه را پیدا کنند که خود سرنوشتشان را رقم بزنند تا از ریختن خون های بیشتر جلوگیری کرد. *